Serwis wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Są one wykorzystywane w celu zapewnienia poprawnego działania serwisu i tworzenia statystyk. W każdej chwili możesz dokonać zmiany ustawień dot. przechowywania plików cookies w Twojej przeglądarce. Korzystając z serwisu wyrażasz zgodę na przechowywanie plików cookies na Twoim komputerze. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce Plików Cookies
x
Urząd Miasta Zielona Góra Biuletyn Informacji Publicznej
Urząd Miasta Zielona Góra
ul. Podgórna 22
65-424 Zielona Góra
e-mail:

tel.: 68 45 64 100
fax: 68 45 64 155
Newsletter
Uruchom Czytanie Strony
czwartek, 18 kwietnia 2024 r.

Od Grünberga do Zielonej Góry

Dodano: 2007-07-24 Autor:

Pradzieje terenów wokół Zielonej Góry

do roku 4500 p.n.e.
Pierwsi myśliwi na terenach wzdłuż Odry. Zachowane ślady pochodzą ze starszej i średniej epoki kamienia.
4500 - 1700 p.n.e.
Kolejni przybysze, znad środkowego Dunaju, przynieśli ze sobą umiejętność uprawy ziemi - ślady pochodzą z młodszej epoki kamienia.
1700 - 800 p.n.e.
Osadnicy zaludniający Nadodrze zajmowali się już handlem, uprawą ziemi i hodowlą bydła - ślady z epoki brązu.
900 - 700 p.n.e.
Powstają grody na Ziemi Lubuskiej pozostały ślady po kilkunastu takich osadach.
VI w p.n.e
Zagony Scytów spustoszyły osady ludzkie na Ziemi Lubuskiej
I w. p.n.e.
IV w. n.e. - Znaleziska z okresu państwa rzymskiego poświadczają istnienie szlaków handlowych.
IX wiek
Geograf Bawarski wymienił wśród plemion śląskich lud Dadodesani [Dziadoszan]. Zajmowali południową część województwa lubuskiego.

Zielona Góra pod władzą Piastów i Jagiellonów

czasy wczesnopiastowskie
Pierwsza osada rolna na wzgórzu ceglanym [obecne wzgórze winne i Palmiarnia].
XII wiek
Pierwsza osada targowa, na skrzyżowaniu dróg handlowych z Poznania do Żagania oraz na Śląsk i Łużyce.
XII wiek
ok. 1150 początki uprawy winorośli.
1222
Książe Henryk Brodaty sprowadził kolejnych osadników.
XIII wiek
Na Srebrnej Górze osiedlili się Flamandowie i Walonowie. Dzięki przywiezionym krosnom zajmowali się tkactwem, ponadto pozyskiwali srebro z występujących złóż rudy darniowej. Wykorzystując przywiezione szczepy uprawiali winną latorośl.
1246
Bolesław II Rogatka, syn Henryka Pobożnego, po podziale dzielnicy śląskiej otrzymał dzielnicę legnicką wraz z Głogowem, Żaganiem, Krosnem, Jelenią Górą, Szprotawą i obszarem Zielonej Góry.
5.03.1302
Pierwsza pisana wzmianka o Zielonej Górze, w dokumencie sygnowanym przez ks. głogowskiego Henryka III, dotycząca wsi Henrichesdorf [Jędrzychów], położonej in territorio Grunenbergensi.
1314
Zaraza w mieście, przeżyło około 100 osób. Źródłowe wzmianki o miejskich wzgórzach winnych, gdzie przed pomorem skryli się mieszkańcy Zielonej Góry.
1321
Wybudowano pierwszy, drewniany ratusz.
1323
Nadano Zielonej Górze pełnię praw miejskich, określając min. uposażenie wójta, zezwalając na osiedlanie się Niemców, zwalniając osadników z ceł i czynszów.
1335
Układ króla polskiego Kazimierza Wielkiego i króla Czech Jana Luksemburskiego oddający Śląsk, w tym Zieloną Górę, Czechom.
1352
Czerwcowy śnieg spowodował straty w uprawach winorośli.
1429
Rozpoczęto budowę murów miejskich.
1431
Niskie temperatury pod koniec maja wymroziły wiele krzewów winnych, drzewa owocowe i zboża w Zielonej Górze.
1432
Ulewne deszcze spowodowały zniszczenie upraw zbóż. Mieszkańcy żywili się korą z drzew, korzeniami, owadami, szarańczą, nawet szczurami i myszami.
1466
Książe Henryk IX sprowadza do Zielonej Góry sadzonki winorośli z Węgier, Austrii i Francji. Rozszerzenie obszaru winnic do około 1000 hektarów, sprzedaż win w kraju i za granicą.
1476
Śmierć Henryka XI, ostatniego księcia głogowskiego. Wojny o "sukcesję głogowską" [1476 - 82 i 1488 - 89]. W 1489 - 90 księstwo pod panowaniem Węgrów, później pod Władysławem Jagiellończykiem królem Czech i Węgier.
1479
Jan II Żagański nadał przywileje zielonogórskim sukiennikom.
1484
Bardzo obfity zbiór winogron, jedno wiadro saskie [67 litrów] miało wartość jednego jajka.
1491-1507
Namiestnikami księstwa głogowskiego, w tym Zielonej Góry, byli późniejsi królowie Polski Jan Olbracht i Zygmunt Stary.
1506
Wybudowano pierwsze murowane domy.
1513 - 14
Bardzo mroźne zimy spowodowały wymarznięcie krzewów i zaprzestanie upraw do 1521 roku.
1519
Ludwik II Jagiellończyk nadał statut zielonogórskim piwowarom wraz z prawem wyłącznego wyszynku piwa w obrębie jednej mili wokół miasta, zniesiony dopiero w 1808 roku.
1525 - 26
Zielonogórscy mieszczanie i mieszkańcy okolicznych wsi zaczęli przyjmować luteranizm. Kościoły katolickie dostają się w ręce protestantów.

Zielona Góra pod rządami Habsburgów

1526
Zielona Góra jako część dzielnicy śląskiej przeszła z rąk Jagiellonów pod panowanie Habsburgów.
1569
Otwarto pierwszą księgarnię.
1582
Jeden z największych w historii miasta pożarów. Spłonęła doszczętnie zabudowa w obrębie murów miejskich, spaleniu uległo 170 domów [prawie 2/3 całej zabudowy miasta], zginęło 300 osób.
1591
Postawiono kościół ewangelicki p.w. św. Trójcy, obecnie teren pl. Słowiańskiego.
1620 - 46
Zielona Góra i okolice areną działań wojennych, przemarszów i kwaterunków wojsk w czasie wojny trzydziestoletniej. Po wojnie nastąpił powrót do katolicyzmu, likwidowano kościoły ewangelickie.
1631
Wojska szwedzkie okupujące Zieloną Górę zniszczyły świetnie zapowiadające się zbiory winogron.
1639
W pomieszczeniach podziemnych ratusza otwarto winiarnię, w której serwowano tylko lokalne wina, później piwa i wódki, w końcu trunki z importu.
1641
Król polski Władysław IV Waza, potwierdza prawo kupców zielonogórskich do wolnego handlu na terytorium Rzeczypospolitej.
1663 - 65
"Procesy czarownic" w Zielonej Górze. Na stosie spłonęły 23 kobiety.
1700 - 12
Okres bardzo pomyślnych i obfitych zbiorów winogron.
1727
Urodzaj winogron tak wielki, że wyprodukowane wino nie mieściło się w posiadanych beczkach.

Zielona Góra w państwie pruskim i niemieckim

15.12. 1740
Wojska pruskie wkroczyły do miasta, następnie wyparły Habsburgów z terenu Śląska. Zielona Góra weszła w skład Królestwa Prus.
1741
Król pruski Fryderyk II zmienia podział administracyjny. Utworzenie powiatu zielonogórskiego.
1742
Plaga mszyc przyczyniła się do zmniejszenia zbiorów winogron.
1756- 63
Zielona Góra i okolice świadkami wydarzeń wojny siedmioletniej. Po jej zakończeniu Zielona Góry została miastem garnizonowym.
1789
Wyjątkowo bogate zbiory winogron przyniosły produkcję 31 563 wiader wina.
1800
Zielona Góra miała mieć 2200 winnic na obszarze 700 hektarów.
J.S. Foerster zainstalował w swoim zakładzie 30 maszyn przędzalniczych. Początek uprzemysłowienia miasta.
1802
W trakcie prac modernizacyjnych miasta w rynku zainstalowano 17 latarń.
1806 - 09
Wojska napoleońskie zajęły Śląsk, okupowały również Zieloną Górę.
1809
Zlikwidowano polski kościół ewangelicki p.w. św. Trójcy.
1812 - 14
Przez Zieloną Górę i okolice przeszły wojska francuskie, pruskie i rosyjskie. Oprócz wymaganej gotówki i sukna zarekwirowały min. 50 tysięcy litrów wina.
1823
Rozpoczęto budowę brukowanych ulic oraz wymianę drewnianych rur kanalizacyjnych.
1826
Rozpoczęto produkcję win na skalę przemysłową.
1825
W mieście i okolicach zaczął ukazywać się "Tygodnik Zielonogórski" [Gruenberger Wochenblatt].
1834
Rozpoczęto budowę drogi Zielona Góra - Kożuchów oraz w 1848 drogi Sulechów - Zielona Góra - Żary.
1838
Rozpoczęto wydobycie węgla brunatnego ze złóż w okolicach miasta.
1839
Otwarto kąpielisko miejskie, obecnie tereny przy ulicy Źródlanej.
1852
Pierwsze święto winobrania, Rada Miejska objeła oficjalny patronat nad uroczystością. Winobranie odbywało się w pierwsze dni października.
1853
Otwarto teatr letni.
1863
Po dwóch latach drażliwych dyskusji rada miejska zezwoliła na wprowadzenie w miejskich szkołach ćwiczeń cielesnych i ruchowych dla dziewcząt.
1871
Zielona Góra otrzymała połączenie kolejowe z Gubinem i Głogowem.
1873
W zielonogórskim browarze otwarto produkcję piwa.
1876
Uruchomiono największy obiekt przemysłowy miasta - Zakład Konstrukcji Mostowych i Fabrykę Wagonów.
1890
W Zielonej Górze winorośl uprawiano na obszarze 1400 hektarów.
1898 - 1935
Powstało towarzystwo rzemieślników Polskich, którego założycielem i prezesem był Kazimierz Lisowski
1904
Otwarto linię kolejowej Zielona Góra - Krzystkowice.
Rada Miejska zniosła zakaz wspólnych kąpieli kobiet i mężczyzn na basenie miejskim [obecnie ulica Źródlana].
Wspólnota zakonna Sióstr Samarytanek "Bethesda" wybudowała szpital, kaplicę i dom dziecka. Obecnie budynki wchodzą w skład Szpitala Wojewódzkiego przy ulicach Wazów i Zyty.
1905
Otwarto Konzerthausu dla tysięcznej publiczności [w miejscu dzisiejszej ulicy Dąbrówki, Jedności i Łużyckiej].
1908 - 1913
Masowa likwidowano winnice w podzielonogórskich wsiach.
1910
Przeprowadzono telefonizację miasta i okolicznych wsi.
1911
Oddano do użytku linię kolejową Zielona Góra - Szprotawa.
1921 - 23
Zelektryfikowano wsie powiatu zielonogórskiego.
1925
Winnice zielonogórskie zajmowały obszar 150 hektarów, wyprodukowano 115 tysięcy litrów wina.
1927
Otwarto ogród botaniczny.
1928 - 30
Zbudowano kanalizację i oczyszczalnię ścieków typu mechanicznego.
1939 - 1945
W czasie II wojny światowej na terenie miasta istniały 44 obozy [w tym filie obozów koncentracyjnych Gross Rosen i Ravensbruck] oraz 4 obozy jenieckie.

Zielona Góra w granicach państwa polskiego

14-15.02.1945
Trzecia Armia Gwardii Pierwszego Frontu Ukraińskiego, pod dowództwem gen. Wasilija Gordowa zdobyła Zieloną Górę
1945
Organizowano polską administrację, utworzono województwo poznański w skład, którego wchodził powiat zielonogórski podzielony na 9 gmin wiejskich.
W Zielonej Górze pozostało 20 hektarów winnic
18.07.1945
Urodził się Tadeusz Piłat - pierwszy zielonogórzanin.
21 - 22.09.1946
Pierwsze powojenne oficjalnie zorganizowane uroczystości winobraniowe.
28.06.1950
Powstało województwo zielonogórskie. W mieście utworzono wiele nowych urzędów i instytucji, zapoczątkowano budownictwo komunalne.
1954
Zlikwidowano gminy wiejskie, podzielono województwo na gromadzkie rady narodowe.
1955
Powierzchnia winnic miejskich zwiększona do 43 hektarów, plony wahały się od 2,5 do 5 ton z hektara.
1956
Dobudowano oszklony pawilon przy domku winiarza, w którym przechowywano egzotyczne rośliny doniczkowe, w 1962 roku otwarto kawiarnię - Palmiarnię.
1.12.1956
Zarejestrowano pierwszy odbiornik telewizyjny w mieście
1960
Zamieszki w mieście sprowokowane przez SB w związku z eksmisją Domu Katolickiego przy Placu Wielkopolskim. Budynek przekazano Zielonogórskiej Orkiestrze Symfonicznej, obecnie siedziba Filharmonii Zielonogórskiej.
1965
Pierwszy rok działalności Wyższej Szkoły Inżynierskiej.
1972
Utworzono Wyższą Szkołę Pedagogiczną
1972
Przywrócono gminy wiejskie.
1990
I wybory demokratyczne do rad gminnych wg nowej ordynacji wyborczej.
1992
Zielona Góra została siedzibą Diecezji Zielonogórsko - Gorzowskiej, kościół parafialny św. Jadwigi podniesiony do rangi konkatedry.
1993
Zielona Góra wchodzi w skład utworzonego Euroregionu "Sprewa - Nysa - Bóbr".
1.01.1999
Powstało województwo lubuskie. Zielona Góra siedzibą regionalnych władz samorządowych.
1.09.2001
Powstał Uniwersytet Zielonogórski w wyniku połączenia Wyższej Szkoły Pedagogicznej i Politechniki Zielonogórskiej.
Opracował: Arseniusz Woźny



« powrót